ArtikelenOp deze pagina staat een aantal atheïstische en skeptische artikelen. Iedereen is vrij artikelen in te sturen, mits ze aan een aantal voorwaarden voldoen. Artikelen kunnen gestuurd worden naar: contact[at]deatheist.nl (vervang [at] door @, anti-spam-maatregel).
Filosoof Emanuel Rutten heeft op Twitter en later op zijn site een argument uitgewerkt dat volgens hem laat zien dat het brein bewustzijn niet kan verklaren. Hij meent dat het brein een “materieel-functionele structuur” is, wat neerkomt op een “in materie gerealiseerde tekenverwerking door gekoppelde functies”. Hij noemt dit een in materie gerealiseerd functie-tekensysteem (ik zal dat hier afkorten tot IMG FTS). Het is dus een algoritme: stap voor stap wordt het ene teken omgezet in het andere. Dit kan volgens Rutten prima plaatsvinden zonder bewustzijn, dus kan het brein bewustzijn niet verklaren. Hij formuleert dit argument aan het einde van zijn stuk in een aantal stappen. Hij maakt hierbij echter een aantal aannames in die op z’n best discutabel zijn. Ik bespreek hier de belangrijkste twee. Lees meer: Kan het brein net zo goed werken zonder bewustzijn?
Een langverwacht debat tussen James Tour en Dave Farina over het ontstaan van leven (origin of life. OoL) heeft plaatsgevonden en is terug te zien op YouTube. Hieronder wil ik een korte beschouwing van het debat geven en een aantal opmerkingen maken over de discussie rond het ontstaan van leven.
Naar aanleiding van een podcast met theoloog Arnold Huijgen om het opstandingsverhaal historisch geloofwaardig te maken en veelgehoorde kritiek van weerwoord te voorzien, schreef ik op Twitter een draadje. Dit leidde tot heel wat discussie met onder andere godsdienstfilosoof Emanuel Rutten, student filosofie en aardwetenschappen Willem Jan Blom en Huijgen zelf. Hieronder wil ik mijn kritiekpunten wat verder uitwerken. We kunnen de opstandingsclaim analyseren op waarschijnlijkheid. Dit kan onder andere met het theorema van Bayes, maar die manier kent ook moeilijkheden.
Op 11 maart voerde ik een livedebat met jonge-aarde-creationist Peter Borger. Het werd live uitgezonden via YouTube en is hier terug te zien. Het debat was georganiseerd door de jonge-aarde-creationistische organisatie Logos Instituut en werd geleid door Ruben Jorritsma. Jorritsma is zelf ook een jonge-aarde-creationist, maar leidde het debat professioneel en neutraal. De organisatie was goed geregeld, maar helaas liet de techniek het een aantal keer afweten (vooral aan het begin) en moesten we meerdere microfoons gebruiken (voor de kijkers thuis en versterking in de zaal). In de zaal zaten ongeveer 50 mensen (schat ik) en thuis hebben er ook ongeveer 50 meegekeken (heb ik gehoord). Na een week hebben ruim 1.000 mensen de opgenomen livestream bekeken. Voor een discussie die slechts leeft in zeer kleine kring is dit best een aardige interesse. Lees meer: Nabeschouwing van het debat met creationist Peter Borger
In 2009 publiceerde moleculair bioloog en creationist Peter Borger het boek Terug naar de oorsprong: hoe de nieuwe biologie het tijdperk van Darwin beëindigt. In creationistische kringen werd het boek enthousiast onthaald, maar daarbuiten maakte het nauwelijks indruk. Een aantal reageerden er kritisch op, waaronder ikzelf met een uitgebreide recensie (Klink, 2009). Daarin liet ik zien dat Borger weinig van de moderne evolutiebiologie begrijpt, de literatuur verkeerd begrijpt of uitlegt en dat hij een aantal elementaire fouten maakt. In 2022 is zijn boek opnieuw uitgegeven door een uitgeverij die ook de nodige complotboeken publiceert: De Blauwe Tijger. Dit was een mooi moment geweest om de fouten die hij in de eerste versie heeft gemaakt te corrigeren. Helaas is het boek inhoudelijk vrijwel ongewijzigd gebleven, tenminste, op de punten waaraan ik in mijn recensie aandacht heb besteed (de rest heb ik niet vergeleken). Er staan dus ook nog steeds dezelfde fouten in. Wel is er een hoofdstuk aan toegevoegd: ‘Beschouwing van de auteur bij de tweede, herziene uitgave’. In deze beschouwing bespreekt Borger enkele nieuwe bevindingen die volgens hem bewijzen wat hij al in 2009 voorspeld had. Zijn ‘voorspellingen’ waren echter helemaal niets nieuws (waren al te vinden in oudere literatuur) – voor zover ze überhaupt juist zijn. In andere gevallen bewijzen de nieuwe bevindingen helemaal niet wat Borger claimt of zijn ze door hem verkeerd geïnterpreteerd. In het extra hoofdstuk gaat hij dus op dezelfde toer verder als in zijn boek uit 2009; hij lijkt weinig te hebben geleerd. Zijn lekenpubliek zal het waarschijnlijk toch niet doorhebben. Samenvattend bevat dit boek dus nog meer wetenschappelijke dwaalwegen van een creationistisch bioloog. Ik zal deze conclusie hieronder uitgebreid onderbouwen. Ook nu weer beperk ik me tot enkele voorbeelden, maar ze zijn illustratief voor de rest van het toegevoegde hoofdstuk. Lees meer: Nog meer wetenschappelijke dwaalwegen van een creationistisch bioloog
Creationist Klaas Roos heeft na 2,5 jaar gereageerd op mijn artikel over menselijke evolutie (Klink, 2020). In dat artikel bespreek ik onder andere een artikel van Roos uit het creationistische tijdschrift Weet dat gaat over het fossiel met de wetenschappelijke naam KSD-VP-1/1. Dit fossiel wordt gedetailleerd beschreven en geanalyseerd in een academisch boek (Haile-Selassie & Su, 2015; gratis te downloaden) waarin verschillende specialisten hoofdstukken geschreven hebben en waar Roos en ik naar verwijzen. Het fossiel wordt ook wel ‘Big Man’ genoemd vanwege de grootte van dit mannelijke individu. Ik zal, in navolging van Roos, deze bijnaam ook verder gebruiken. In het Weet-artikel betoogde Roos dat Big Man een probleem zou opleveren voor evolutie omdat het te menselijk zou zijn voor de hoge ouderdom (3,6 miljoen jaar), en dat meent hij nog steeds in zijn reactie op mijn artikel. Roos heeft moeite in zijn reactie gestoken en dat waardeer ik. Al eerder heb ik gereageerd op Twitter in een paar tweets waarin ik de belangrijkste fouten uit zijn reactie benoem. Er staan echter meer fouten in zijn reactie en die wil ik hier bespreken. Uiteraard mogen verwijzingen naar de relevante literatuur niet ontbreken, dus ook die zal ik hier geven. Ik wil me vooral focussen op het centrale probleem in zijn reactie. Daarnaast zal ik nog een aantal fouten in zijn stuk bespreken.
De afgelopen tijd heb ik me door deze indrukwekkende studie van Marjo Korpel heen geworsteld: A rift in the clouds: Ugaritic and Hebrew descriptions of the divine (Korpel, 1990). In dit proefschrift vergelijkt zij de Bijbelse voorstelling van het goddelijke met de Oegaritische. Het oude Oegarit lag in Kanaän (nu Syrië) en had een taal en cultuur die dicht bij de Bijbelse staat, wat begin vorige eeuw duidelijk is geworden door de vondst van een grote verzameling kleitabletten uit de 13e en 12e eeuw v.C. Korpel en haar promotor Johannes de Moor zijn experts op dit gebied en hebben beiden veel vergelijkend onderzoek gedaan.
Sciëntisme is een woord dat de afgelopen jaren veel is gebruikt is in discussies over geloof, wetenschap en filosofie. Door critici wordt het vooral negatief gebruikt, soms zelfs bijna als scheldwoord. Daarnaast zijn er ook filosofen die het als een soort geuzennaam positief gebruiken. Er is dan ook geen eenduidigheid over wat het precies betekent. Kenmerkend voor wat critici eronder verstaan, is dat wetenschap hier haar grenzen te buiten zou gaan. Sciëntisme is daarmee per definitie epistemologisch onverantwoord (epistemologie is kennisleer). De voorstanders spreken met hun gebruik ervan een grote waardering uit voor de grote wetenschappelijke successen in kennisverwerving.
In 2009 schreef moleculair bioloog en creationist Peter Borger het boek Terug naar de oorsprong. Daarin meende hij de evolutietheorie onderuitgehaald te hebben en een beter creationistisch alternatief te hebben gegeven. Het boek heeft destijds nauwelijks impact gehad. Alleen wat creationisten hebben het gepromoot en een paar critici van het creationisme hebben het bekritiseerd. Tot die laatste groep behoort evolutiebioloog prof. Dr. Nico van Straalen, die zijn kritiek bij de boekpresentatie al leverde (te vinden op YouTube), evolutiebioloog dr. Gerdien de Jong (o.a. hier) en bioloog dr. Rene Fransen (hier). Al deze critici zijn zelf overigens gelovig. Ook ik heb een uitgebreide en kritische recensie geschreven. Mijn voornaamste kritiek was dat Borger weinig snapt van de moderne evolutiebiologie, elementaire fouten maakt en de literatuur niet goed of zelfs misleidend weergeeft. Borger heeft hier destijds op gereageerd via zijn (nu niet meer bestaande) weblog, maar dat was vooral een herhaling van zetten en een hoop stemmingmakerij. Ook ik heb toen op zijn weblog gereageerd op zijn reacties.
Junk-DNA is een onderwerp dat regelmatig de populairwetenschappelijke media haalt, met berichten meestal in de trant van ‘we wisten niet welke functie het had, dus werd het junk genoemd, maar nu weten we van functie x’. Door dit soort claims is steeds meer het idee gaan leven dat het idee van junk-DNA op onwetendheid gebaseerd is en dat er steeds minder junk overblijft. Dit is maar zeer beperkt waar.
Eerder dit jaar schreef ik een kritiek op het modaal-epistemisch godsargument van Emanuel Rutten. Rutten heeft daarop een reactie geschreven op zijn blog, waarin hij zaken verder verduidelijkt en een weerwoord geeft op mijn kritiek. Hieronder volgt mijn repliek op de belangrijkste punten uit zijn reactie. Lees meer: Modaal-epistemische problemen: repliek aan Rutten
Filosoof Emanuel Rutten kwam in 2012 met een nieuw godsargument (Rutten, 2012). Van een godsbewijs wil hij zelf niet spreken. Dit argument heeft hij het modaal-epistemisch argument gedoopt. Het is een interessant argument omdat het suggereert dat je een grote conclusie (God bestaat) uit twee ogenschijnlijk simpele en redelijke premissen kunt trekken. Kan dit werkelijk? En zo nee, waar en waarom klopt het argument dan niet?
De afgelopen weken heb ik met creationist Nathan van Ree een discussie gevoerd over de vermeende grens tussen micro-evolutie en macro-evolutie. Dit was naar aanleiding van een van mijn vragen uit Vragen voor welwillende creationisten. Van Ree schreef daar een antwoord op, waarna op de Facebook-pagina van Logos een discussie tussen ons ontstond. Aangezien Facebook de reacties niet chronologisch plaatst en zo’n Facebook-discussie al snel onoverzichtelijk wordt, is Van Ree zo vriendelijk geweest om onze reacties op elkaar, per onderwerp onder elkaar te zetten, zodat een overzichtelijk geheel ontstaat. Ik ben hem hier dankbaar voor, des te meer aangezien Logos het opmerkelijke beleid heeft posts na een bepaalde tijd te wissen, inclusief alle (soms zeer uitgebreide) reacties daaronder. Door het overzicht van Van Ree blijven onze reactie nu overzichtelijk bestaan en is de moeite die we er beiden ingestoken hebben niet voor slechts korte tijd geweest. Van Ree gaf aan de discussie hierbij te willen laten. Dat wil ik ook doen, na een opmerking over de discussie zelf en een aantal inhoudelijk opmerkingen.
In veel religieuze tradities spelen wonderen een grote rol. Het jodendom kent de door God gestuurde plagen in Egypte, waarna de Israëlieten bevrijd werden (de Exodus), een miraculeuze doortocht door een zee volgde en het Beloofde Land met goddelijke hulp veroverd werd. Het christendom heeft de geboorte van Jezus uit een maagd, het veranderen van water in wijn, lopen over water en natuurlijk het centrale wonder: opstanding uit de dood. Mohammed zou alleen door een wonder als analfabeet de Koran in hoogstaand Arabisch kunnen schrijven. Ook in hindoeïstische en boeddhistische verhalen komen veelvuldig wonderen voor. Wat moeten we van dergelijke claims denken? Vinden wonderen echt plaats en wat bewijst dat dan? Lees meer: Verricht God wonderen? Kritische kanttekeningen bij vermeend goddelijk ingrijpen
De afgelopen weken is er de nodige maatschappelijke discussie geweest over de uitzonderingen die gemaakt werden op de coronamaatregelen op grond van artikel 6 van de Grondwet. Die stelt: “Ieder heeft het recht zijn godsdienst of levensovertuiging, individueel of in gemeenschap met anderen, vrij te belijden, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet.” Op dit artikel en de toepassing ervan wordt al jaren de nodige kritiek geleverd, en terecht in mijn ogen.
Als er iets is wat creationisten niet kunnen accepteren, dan is het wel dat mensen een evolutionaire oorsprong hebben in het dierenrijk. Zij geloven op grond van Genesis dat God mens en dier apart geschapen heeft, elk naar hun eigen aard. Hierdoor kunnen we duidelijk verschillende ‘basistypen’ onderscheiden: groepen dieren die een eigen aard hebben en los van elkaar geschapen zijn. Hoe weten we nu welke dieren tot welk basistype behoren? Om die vraag te onderzoeken, hebben ze hun eigen ‘wetenschapsdiscipline’ opgericht: de ‘baraminologie’ (afgeleid van de Hebreeuwse woorden voor ongeveer ‘geschapen aard’). Wat de mens betreft, willen ze dus weten wie tot het ‘baramin’ (basistype) mens behoort. Zij zouden allemaal van Adam afstammen en alle andere dieren – uitgestorven of nog levend – niet. Het is volgens de creationisten duidelijk dat alle moderne mensen daartoe behoren, en moderne (mens)apen als chimpansees en gorilla’s niet. Met fossielen wordt het evenwel een stuk lastiger, want er zijn de laatste decennia veel fossielen gevonden met kenmerken van zowel moderne mensen (o.a. groot brein, rechtop lopen, gebruik van werktuigen) als (mens)apen (aanpassingen aan het leven in bomen, niet goed rechtop kunnen lopen, klein brein). Behoren deze fossielen nu tot het baramin van mensen of van apen? In meerdere gevallen komen creationisten daar onderling niet uit. Dit is opmerkelijk, want als God duidelijk gescheiden baramins geschapen heeft, dan zou dat toch niet zo lastig moeten zijn. |
Wie zijn er online?We hebben 103 gasten en geen leden online Geef je mening
Welke positie over het bestaan van god(en) onderschrijft u?
Bekende atheïsten Daniel Jacob Radcliffe, Engelse acteur (vooral bekend van zijn rol als Harry Potter).
CitaatDe een gelooft in Wodan die de bliksem maakt, of in de goden op de Olympus, een ander in een God die zijn zoon heeft laten vermoorden, en weer anderen in heilige olifanten. Verder hebben de meeste volkeren een rotsvast geloof in de juistheid van hun geloof, en ze menen dat daar ook een overvloed van argumenten voor is. Maar die overvloed is nooit zo groot dat ze een ander volk kunnen overtuigen, want op grote schaal bekeren gebeurt alleen als het ene volk het andere onderwerpt. Het meest opvallend is het verband tussen geloof en geweld. Het verschil tussen het rationeel zoeken naar een praktische oplossing en het grijpen naar wapens, dat verschil wordt grotendeels veroorzaakt door het heilig vuur van het eigen religieus gelijk. De godsdienst maakt mensen bereid om te sterven voor hun partij. De kwestie Jeruzalem was al lang opgelost als het ging over een kilometer grond, maar het gaat om heilige grond! Jongemannen zouden wel uitkijken voordat ze zichzelf opbliezen bij een zelfmoordmissie, maar hen wacht de eeuwige hemel! Noord-Ieren hebben geen groter probleem met elkaar dan Friezen met Groningers, maar het geloof houdt hun haat vlammend. ~ Ronald Plasterk |
Artikelen
Op deze pagina staat een aantal atheïstische en skeptische artikelen. Iedereen is vrij artikelen in te sturen, mits ze aan een aantal voorwaarden voldoen. Artikelen kunnen gestuurd worden naar: contact[at]deatheist.nl (vervang [at] door @, anti-spam-maatregel).
- Details
- Geschreven door Bart Klink
Filosoof Emanuel Rutten heeft op Twitter en later op zijn site een argument uitgewerkt dat volgens hem laat zien dat het brein bewustzijn niet kan verklaren. Hij meent dat het brein een “materieel-functionele structuur” is, wat neerkomt op een “in materie gerealiseerde tekenverwerking door gekoppelde functies”. Hij noemt dit een in materie gerealiseerd functie-tekensysteem (ik zal dat hier afkorten tot IMG FTS). Het is dus een algoritme: stap voor stap wordt het ene teken omgezet in het andere. Dit kan volgens Rutten prima plaatsvinden zonder bewustzijn, dus kan het brein bewustzijn niet verklaren. Hij formuleert dit argument aan het einde van zijn stuk in een aantal stappen. Hij maakt hierbij echter een aantal aannames in die op z’n best discutabel zijn. Ik bespreek hier de belangrijkste twee.
Lees meer: Kan het brein net zo goed werken zonder bewustzijn?
- Details
- Geschreven door Bart Klink
Een langverwacht debat tussen James Tour en Dave Farina over het ontstaan van leven (origin of life. OoL) heeft plaatsgevonden en is terug te zien op YouTube. Hieronder wil ik een korte beschouwing van het debat geven en een aantal opmerkingen maken over de discussie rond het ontstaan van leven.
- Details
- Geschreven door Bart Klink
Naar aanleiding van een podcast met theoloog Arnold Huijgen om het opstandingsverhaal historisch geloofwaardig te maken en veelgehoorde kritiek van weerwoord te voorzien, schreef ik op Twitter een draadje. Dit leidde tot heel wat discussie met onder andere godsdienstfilosoof Emanuel Rutten, student filosofie en aardwetenschappen Willem Jan Blom en Huijgen zelf. Hieronder wil ik mijn kritiekpunten wat verder uitwerken. We kunnen de opstandingsclaim analyseren op waarschijnlijkheid. Dit kan onder andere met het theorema van Bayes, maar die manier kent ook moeilijkheden.
- Details
- Geschreven door Bart Klink
Op 11 maart voerde ik een livedebat met jonge-aarde-creationist Peter Borger. Het werd live uitgezonden via YouTube en is hier terug te zien. Het debat was georganiseerd door de jonge-aarde-creationistische organisatie Logos Instituut en werd geleid door Ruben Jorritsma. Jorritsma is zelf ook een jonge-aarde-creationist, maar leidde het debat professioneel en neutraal. De organisatie was goed geregeld, maar helaas liet de techniek het een aantal keer afweten (vooral aan het begin) en moesten we meerdere microfoons gebruiken (voor de kijkers thuis en versterking in de zaal). In de zaal zaten ongeveer 50 mensen (schat ik) en thuis hebben er ook ongeveer 50 meegekeken (heb ik gehoord). Na een week hebben ruim 1.000 mensen de opgenomen livestream bekeken. Voor een discussie die slechts leeft in zeer kleine kring is dit best een aardige interesse.
Lees meer: Nabeschouwing van het debat met creationist Peter Borger
- Details
- Geschreven door Bart Klink
In 2009 publiceerde moleculair bioloog en creationist Peter Borger het boek Terug naar de oorsprong: hoe de nieuwe biologie het tijdperk van Darwin beëindigt. In creationistische kringen werd het boek enthousiast onthaald, maar daarbuiten maakte het nauwelijks indruk. Een aantal reageerden er kritisch op, waaronder ikzelf met een uitgebreide recensie (Klink, 2009). Daarin liet ik zien dat Borger weinig van de moderne evolutiebiologie begrijpt, de literatuur verkeerd begrijpt of uitlegt en dat hij een aantal elementaire fouten maakt.
In 2022 is zijn boek opnieuw uitgegeven door een uitgeverij die ook de nodige complotboeken publiceert: De Blauwe Tijger. Dit was een mooi moment geweest om de fouten die hij in de eerste versie heeft gemaakt te corrigeren. Helaas is het boek inhoudelijk vrijwel ongewijzigd gebleven, tenminste, op de punten waaraan ik in mijn recensie aandacht heb besteed (de rest heb ik niet vergeleken). Er staan dus ook nog steeds dezelfde fouten in. Wel is er een hoofdstuk aan toegevoegd: ‘Beschouwing van de auteur bij de tweede, herziene uitgave’.
In deze beschouwing bespreekt Borger enkele nieuwe bevindingen die volgens hem bewijzen wat hij al in 2009 voorspeld had. Zijn ‘voorspellingen’ waren echter helemaal niets nieuws (waren al te vinden in oudere literatuur) – voor zover ze überhaupt juist zijn. In andere gevallen bewijzen de nieuwe bevindingen helemaal niet wat Borger claimt of zijn ze door hem verkeerd geïnterpreteerd. In het extra hoofdstuk gaat hij dus op dezelfde toer verder als in zijn boek uit 2009; hij lijkt weinig te hebben geleerd. Zijn lekenpubliek zal het waarschijnlijk toch niet doorhebben.
Samenvattend bevat dit boek dus nog meer wetenschappelijke dwaalwegen van een creationistisch bioloog. Ik zal deze conclusie hieronder uitgebreid onderbouwen. Ook nu weer beperk ik me tot enkele voorbeelden, maar ze zijn illustratief voor de rest van het toegevoegde hoofdstuk.
Lees meer: Nog meer wetenschappelijke dwaalwegen van een creationistisch bioloog
- Details
- Geschreven door Bart Klink
Creationist Klaas Roos heeft na 2,5 jaar gereageerd op mijn artikel over menselijke evolutie (Klink, 2020). In dat artikel bespreek ik onder andere een artikel van Roos uit het creationistische tijdschrift Weet dat gaat over het fossiel met de wetenschappelijke naam KSD-VP-1/1. Dit fossiel wordt gedetailleerd beschreven en geanalyseerd in een academisch boek (Haile-Selassie & Su, 2015; gratis te downloaden) waarin verschillende specialisten hoofdstukken geschreven hebben en waar Roos en ik naar verwijzen. Het fossiel wordt ook wel ‘Big Man’ genoemd vanwege de grootte van dit mannelijke individu. Ik zal, in navolging van Roos, deze bijnaam ook verder gebruiken. In het Weet-artikel betoogde Roos dat Big Man een probleem zou opleveren voor evolutie omdat het te menselijk zou zijn voor de hoge ouderdom (3,6 miljoen jaar), en dat meent hij nog steeds in zijn reactie op mijn artikel.
Roos heeft moeite in zijn reactie gestoken en dat waardeer ik. Al eerder heb ik gereageerd op Twitter in een paar tweets waarin ik de belangrijkste fouten uit zijn reactie benoem. Er staan echter meer fouten in zijn reactie en die wil ik hier bespreken. Uiteraard mogen verwijzingen naar de relevante literatuur niet ontbreken, dus ook die zal ik hier geven. Ik wil me vooral focussen op het centrale probleem in zijn reactie. Daarnaast zal ik nog een aantal fouten in zijn stuk bespreken.
- Details
- Geschreven door Bart Klink
De afgelopen tijd heb ik me door deze indrukwekkende studie van Marjo Korpel heen geworsteld: A rift in the clouds: Ugaritic and Hebrew descriptions of the divine (Korpel, 1990). In dit proefschrift vergelijkt zij de Bijbelse voorstelling van het goddelijke met de Oegaritische. Het oude Oegarit lag in Kanaän (nu Syrië) en had een taal en cultuur die dicht bij de Bijbelse staat, wat begin vorige eeuw duidelijk is geworden door de vondst van een grote verzameling kleitabletten uit de 13e en 12e eeuw v.C. Korpel en haar promotor Johannes de Moor zijn experts op dit gebied en hebben beiden veel vergelijkend onderzoek gedaan.
- Details
- Geschreven door Bart Klink
Sciëntisme is een woord dat de afgelopen jaren veel is gebruikt is in discussies over geloof, wetenschap en filosofie. Door critici wordt het vooral negatief gebruikt, soms zelfs bijna als scheldwoord. Daarnaast zijn er ook filosofen die het als een soort geuzennaam positief gebruiken. Er is dan ook geen eenduidigheid over wat het precies betekent. Kenmerkend voor wat critici eronder verstaan, is dat wetenschap hier haar grenzen te buiten zou gaan. Sciëntisme is daarmee per definitie epistemologisch onverantwoord (epistemologie is kennisleer). De voorstanders spreken met hun gebruik ervan een grote waardering uit voor de grote wetenschappelijke successen in kennisverwerving.
- Details
- Geschreven door Bart Klink
In 2009 schreef moleculair bioloog en creationist Peter Borger het boek Terug naar de oorsprong. Daarin meende hij de evolutietheorie onderuitgehaald te hebben en een beter creationistisch alternatief te hebben gegeven. Het boek heeft destijds nauwelijks impact gehad. Alleen wat creationisten hebben het gepromoot en een paar critici van het creationisme hebben het bekritiseerd. Tot die laatste groep behoort evolutiebioloog prof. Dr. Nico van Straalen, die zijn kritiek bij de boekpresentatie al leverde (te vinden op YouTube), evolutiebioloog dr. Gerdien de Jong (o.a. hier) en bioloog dr. Rene Fransen (hier). Al deze critici zijn zelf overigens gelovig. Ook ik heb een uitgebreide en kritische recensie geschreven. Mijn voornaamste kritiek was dat Borger weinig snapt van de moderne evolutiebiologie, elementaire fouten maakt en de literatuur niet goed of zelfs misleidend weergeeft. Borger heeft hier destijds op gereageerd via zijn (nu niet meer bestaande) weblog, maar dat was vooral een herhaling van zetten en een hoop stemmingmakerij. Ook ik heb toen op zijn weblog gereageerd op zijn reacties.
- Details
- Geschreven door Bart Klink
Junk-DNA is een onderwerp dat regelmatig de populairwetenschappelijke media haalt, met berichten meestal in de trant van ‘we wisten niet welke functie het had, dus werd het junk genoemd, maar nu weten we van functie x’. Door dit soort claims is steeds meer het idee gaan leven dat het idee van junk-DNA op onwetendheid gebaseerd is en dat er steeds minder junk overblijft. Dit is maar zeer beperkt waar.
- Details
- Geschreven door Bart Klink
Eerder dit jaar schreef ik een kritiek op het modaal-epistemisch godsargument van Emanuel Rutten. Rutten heeft daarop een reactie geschreven op zijn blog, waarin hij zaken verder verduidelijkt en een weerwoord geeft op mijn kritiek. Hieronder volgt mijn repliek op de belangrijkste punten uit zijn reactie.
Lees meer: Modaal-epistemische problemen: repliek aan Rutten
- Details
- Geschreven door Bart Klink
Filosoof Emanuel Rutten kwam in 2012 met een nieuw godsargument (Rutten, 2012). Van een godsbewijs wil hij zelf niet spreken. Dit argument heeft hij het modaal-epistemisch argument gedoopt. Het is een interessant argument omdat het suggereert dat je een grote conclusie (God bestaat) uit twee ogenschijnlijk simpele en redelijke premissen kunt trekken. Kan dit werkelijk? En zo nee, waar en waarom klopt het argument dan niet?
- Details
- Geschreven door Bart Klink
De afgelopen weken heb ik met creationist Nathan van Ree een discussie gevoerd over de vermeende grens tussen micro-evolutie en macro-evolutie. Dit was naar aanleiding van een van mijn vragen uit Vragen voor welwillende creationisten. Van Ree schreef daar een antwoord op, waarna op de Facebook-pagina van Logos een discussie tussen ons ontstond. Aangezien Facebook de reacties niet chronologisch plaatst en zo’n Facebook-discussie al snel onoverzichtelijk wordt, is Van Ree zo vriendelijk geweest om onze reacties op elkaar, per onderwerp onder elkaar te zetten, zodat een overzichtelijk geheel ontstaat. Ik ben hem hier dankbaar voor, des te meer aangezien Logos het opmerkelijke beleid heeft posts na een bepaalde tijd te wissen, inclusief alle (soms zeer uitgebreide) reacties daaronder. Door het overzicht van Van Ree blijven onze reactie nu overzichtelijk bestaan en is de moeite die we er beiden ingestoken hebben niet voor slechts korte tijd geweest. Van Ree gaf aan de discussie hierbij te willen laten. Dat wil ik ook doen, na een opmerking over de discussie zelf en een aantal inhoudelijk opmerkingen.
- Details
- Geschreven door Bart Klink
In veel religieuze tradities spelen wonderen een grote rol. Het jodendom kent de door God gestuurde plagen in Egypte, waarna de Israëlieten bevrijd werden (de Exodus), een miraculeuze doortocht door een zee volgde en het Beloofde Land met goddelijke hulp veroverd werd. Het christendom heeft de geboorte van Jezus uit een maagd, het veranderen van water in wijn, lopen over water en natuurlijk het centrale wonder: opstanding uit de dood. Mohammed zou alleen door een wonder als analfabeet de Koran in hoogstaand Arabisch kunnen schrijven. Ook in hindoeïstische en boeddhistische verhalen komen veelvuldig wonderen voor. Wat moeten we van dergelijke claims denken? Vinden wonderen echt plaats en wat bewijst dat dan?
Lees meer: Verricht God wonderen? Kritische kanttekeningen bij vermeend goddelijk ingrijpen
- Details
- Geschreven door Bart Klink
De afgelopen weken is er de nodige maatschappelijke discussie geweest over de uitzonderingen die gemaakt werden op de coronamaatregelen op grond van artikel 6 van de Grondwet. Die stelt: “Ieder heeft het recht zijn godsdienst of levensovertuiging, individueel of in gemeenschap met anderen, vrij te belijden, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet.” Op dit artikel en de toepassing ervan wordt al jaren de nodige kritiek geleverd, en terecht in mijn ogen.
- Details
- Geschreven door Bart Klink
Als er iets is wat creationisten niet kunnen accepteren, dan is het wel dat mensen een evolutionaire oorsprong hebben in het dierenrijk. Zij geloven op grond van Genesis dat God mens en dier apart geschapen heeft, elk naar hun eigen aard. Hierdoor kunnen we duidelijk verschillende ‘basistypen’ onderscheiden: groepen dieren die een eigen aard hebben en los van elkaar geschapen zijn. Hoe weten we nu welke dieren tot welk basistype behoren? Om die vraag te onderzoeken, hebben ze hun eigen ‘wetenschapsdiscipline’ opgericht: de ‘baraminologie’ (afgeleid van de Hebreeuwse woorden voor ongeveer ‘geschapen aard’).
Wat de mens betreft, willen ze dus weten wie tot het ‘baramin’ (basistype) mens behoort. Zij zouden allemaal van Adam afstammen en alle andere dieren – uitgestorven of nog levend – niet. Het is volgens de creationisten duidelijk dat alle moderne mensen daartoe behoren, en moderne (mens)apen als chimpansees en gorilla’s niet. Met fossielen wordt het evenwel een stuk lastiger, want er zijn de laatste decennia veel fossielen gevonden met kenmerken van zowel moderne mensen (o.a. groot brein, rechtop lopen, gebruik van werktuigen) als (mens)apen (aanpassingen aan het leven in bomen, niet goed rechtop kunnen lopen, klein brein). Behoren deze fossielen nu tot het baramin van mensen of van apen? In meerdere gevallen komen creationisten daar onderling niet uit. Dit is opmerkelijk, want als God duidelijk gescheiden baramins geschapen heeft, dan zou dat toch niet zo lastig moeten zijn.
Wie zijn er online?
We hebben 103 gasten en geen leden online
Geef je mening
Bekende atheïsten
Daniel Jacob Radcliffe, Engelse acteur (vooral bekend van zijn rol als Harry Potter).
Citaat
De een gelooft in Wodan die de bliksem maakt, of in de goden op de Olympus, een ander in een God die zijn zoon heeft laten vermoorden, en weer anderen in heilige olifanten. Verder hebben de meeste volkeren een rotsvast geloof in de juistheid van hun geloof, en ze menen dat daar ook een overvloed van argumenten voor is. Maar die overvloed is nooit zo groot dat ze een ander volk kunnen overtuigen, want op grote schaal bekeren gebeurt alleen als het ene volk het andere onderwerpt. Het meest opvallend is het verband tussen geloof en geweld. Het verschil tussen het rationeel zoeken naar een praktische oplossing en het grijpen naar wapens, dat verschil wordt grotendeels veroorzaakt door het heilig vuur van het eigen religieus gelijk. De godsdienst maakt mensen bereid om te sterven voor hun partij. De kwestie Jeruzalem was al lang opgelost als het ging over een kilometer grond, maar het gaat om heilige grond! Jongemannen zouden wel uitkijken voordat ze zichzelf opbliezen bij een zelfmoordmissie, maar hen wacht de eeuwige hemel! Noord-Ieren hebben geen groter probleem met elkaar dan Friezen met Groningers, maar het geloof houdt hun haat vlammend.
~ Ronald Plasterk